Een aantal jaar geleden had ik nog niet de kennis over huiselijk geweld die ik nu heb. Laat staan over de effecten die dit heeft op langere termijn. Van papier kan je die effecten misschien wel leren maar ik ervaar nu, dat ik door te praten met mensen die dit mee hebben gemaakt veel meer leer over die effecten. De impact die het heeft op het dagelijks leven. Ik leer over vragen die er zijn, de muren waar tegenaangelopen wordt, de onmacht van het trauma wat zeer onverwacht de kop op kan steken en je leven daadwerkelijk kan vernietigen.
De euro viel
Afgelopen weekend was ik door Brigitte Lommers uitgenodigd om met een aantal ervaringsdeskundigen een aftrap te doen van een mooie samenwerking. Zowel professional als ervaringsdeskundige, timmert zij hard aan de weg om het beste uit beide werelden samen te brengen. Na deze bijeenkomst viel er bij mij weer eens een kwartje. Of misschien beter gezegd, een euro.
Voor sommige situaties heb je gewoon mensen nodig die jou laten zien hoe zij hun problemen hebben aangepakt.
Zo noemde A. dat zij het gesprek aan zijn gegaan met de wijkagent om meer uit te leggen over de dissociatie waar zij mee te kampen heeft. Zodat zij door politie en hulpverleners beter begeleid kan worden. Haar wijkagent heeft de tijd genomen om een plan te maken. Wanneer zij nu in een episode terecht komt en vertrokken is, kan de politie door de juiste instructies in het systeem haar snel vinden (lang leve de moderne techniek!) en staat er beschreven hoe met haar om te gaan. Hierdoor is de opvang voor haar veel passender en veiliger en dat geeft rust.
Ook Sandor (bekijk hier zijn LinkedIn om een connectie te maken) gaf een voorbeeld. Hij gaf aan in gesprek te zijn gegaan met zijn toenmalige hulpverlener vanuit Jeugdzorg. Niet vanuit verwijt, maar om samen met haar te kijken naar welke signalen zij had kunnen zien. Hierdoor is zij in staat in huidige situaties sneller en beter te signaleren. Lijkt me voor een hulpverlener enorm moeilijk, maar het is zo krachtig als je in staat bent je eigen handelen onder ogen te komen, om ervoor te zorgen dat je bij een ander kind mogelijk eerder te hulp kan komen.
Wat is de grote kracht van ervaringsdeskundigheid?
Ervaringsdeskundigen hebben iets wat niet veel mensen hebben. Zij zijn als geen ander in staat om over de vuilste, naarste en meest indringende emoties te praten. Zij zijn in de bak met stront gedoken en hebben ervaren dat, hoewel het er vreselijk stinkt, je er ontzettend goor van wordt, je het kan overleven. Dat je, zodra je de stank en de viezigheid onder ogen hebt gezien, er mee kan leren omgaan en het je niet meer hoeft te bepalen.
Doordat zij de moed hebben gehad dit aan te gaan, hebben zij ook geleerd er woorden aan te geven. En dat werd dan ook volop gedaan. Dit brak iets in mijn onderbewuste open, wat maakte dat ik ook de ruimte voelde om mijn eigen pijnpunten onder ogen te zien. Ik ervoer zelf dat doordat een ander zichzelf toestaat hierover te spreken, het voor mij ook makkelijker werd.
Alle professionals kunnen dit leren
Dit is echter iets wat professionals ook kunnen leren. Je kan leren om vrede te hebben met je eigen belemmeringen en pijnpunten, als je ze ook zelf onder ogen durft te komen. Alleen al het gevoel dat jij in staat bent dit te doen, kan jouw cliënten een onbewust vertrouwen geven zich open te stellen. Omdat, zeker mensen die in een onveilige situatie zitten heel goed deze onbewuste vaardigheid van sociaal werkers aanvoelen, juist door hun eigen ervaringen.
Tenslotte was ik ontzettende onder de indruk van de kracht en het vermogen zichzelf niet te laten bepalen door het slachtofferschap. De overtuiging dat het overleven van het slachtofferschap veel kan betekenen om bij anderen nieuw slachtofferschap te voorkomen is vele malen sterker.
Door verschillende ervaringsdeskundigen aan elkaar te verbinden wil Brigitte een domino-effect in werking stellen. Afgelopen weekend was de aftrap. Ik wil dit effect van harte ondersteunen!
Wil je meer weten over de trainingen die Brigitte samen met ervaringsdeskundigen organiseert? Neem een kijkje op haar website jeugd-over-winnen.nl of connect via LinkedIn of haar Facebookpagina
Zoals elke week doe ik een Facebook LIVE naar aanleiding van mijn laatste blog. Aanstaande donderdag om 20.30 uur doe ik dat wederom. Like de pagina Huiselijk Geweld en Social Work om erbij te zijn!
Helder en krachtig verwoord, Kirsten. Dank daarvoor. En niet alleen daarvoor, ook voor je openheid en de intrinsieke en absolute wil om samen te werken met ervaringsdeskundigen. De bak met stront induiken en de viezigheid zien, ruiken, voelen en zelfs proeven. Dat is waar ervaringsdeskundigen niet bang voor zijn, dit doen zij immers al jaren. Wat nodig is, is de verbinding tussen professionals en ervaringsdeskundigen. Want de professionals kunnen leren om hun kern te voelen, werkelijk te voelen. En de ervaringsdeskundigen kan hen begeleiden in het niet bang zijn voor die stront die je voelt als je de kern raakt. Want als de professional zijn of haar eigen kern durft te raken, dan ontstaat er een wezenlijke verbinding met de ander. En dat voelt zo bijzonder goed! Probeer het maar eens…
Kirsten is een maatschappelijk werker die ik enorm bewonder. Zij maakt binnen ons vak bespreekbaar wat velen niet kunnen, durven of willen. Het is ook nogal wat, als werker jezelf laten zien aan de cliënt. Je eigen kern voelen. Geloof me, ook binnen teams werken er sociaal werkers die de eigen kern niet voelen. Kirsten is echt en bovenal een mens. Dat maakt dat zij zich kwetsbaar op kan stellen en afgelopen weekend het gesprek met ons aan durfde te gaan. Ze luisterde en was er helemaal voor degene die aan het woord was.
Jaren geleden kwam ik als groentje binnen bij de jeugdbescherming. In een team vol professionals. Nu had ik natuurlijk mijn jaren in het bedrijfsleven als ervaring, maar toch… Ik wist natuurlijk van mijn eigen misbruikverleden, alleen… die kern had ik toen nog niet ten volste bereikt. En dat zal ongetwijfeld voelbaar zijn geweest voor sommigen. Ik voelde me niet bij iedereen even veilig en dan ontweek ik de contactmomenten. Totdat ik een gezin kreeg toegewezen die ik samen met Sven ging draaien. In de weken die volgden heb ik Sven zien werken, in gesprek zien gaan met de vader en met de moeder. Die gesprekken deden we samen. Hij stónd er en was altijd respectvol en integer! Vanaf dat moment wist ik dat hij, zoals Kirsten het nu verwoord, die bak stront in dúrfde te duiken. Sven stond er namelijk voor de kinderen, punt. En weet je, juist doordat hij er stond, voelde ik me veilig bij hem. En als ik me veilig voelde, wist ik dat de cliënten zich ook veilig konden voelen. Sinds die dag heeft Sven mijn respect en volledige vertrouwen.
Ik ben blij met een ex-collega als Sven, die nog steeds in het vak mijn collega is.
En ik ben blij met Kirsten als collega, die steeds meer een vriendin is geworden.
Beiden toppers waar ik trots op ben.
Brigitte Lommers
Dankjewel voor je mooie woorden en de aanvulling Brigitte!