"Mag ik mijn kind dan geen pak rammel meer geven?"

Hij vroeg het me toen ik met hem in gesprek raakte over mijn werk. Gewoon tijdens de verjaardagsvisite. Meestal kom ik niet écht in gesprek over mijn werk met mensen als ik op verjaardagbezoek ben en ze vragen wat ik doen. Veel verder dan: “Lijkt me heftig zeg?” En: “Wat goed dat je dit doet.” Gaat het vaak niet. Het blijft toch een spannend en ongemakkelijk onderwerp. Een enkele keer ontstaat er wél een diepgaander gesprek. Zo ook deze keer.

Over de strafbaarstelling van het slaan van kinderen. Want dat is toch echt sinds 2007 strafbaar in Nederland.

Heeft het wel zin in gesprek te gaan?

Ik merk dat ook professionals er vaak moeite mee hebben hierover in gesprek te gaan met ouders. Omdat gedacht wordt dat je er geen invloed op kunt hebben.

De aanname ‘dat zij dit in hun cultuur nu eenmaal zo doen en je dat toch niet kunt veranderen.’ Of eigen ervaringen: ‘Ik kreeg vroeger ook een pak voor mijn broek als ik wat stouts deed, daar ben ik echt niet slechter van geworden.’

Maar ook angst voor de discussie die gaat ontstaan en dat je dan geen bevredigende uitkomst hebt speelt daarin een rol. Of dat de ander boos kan worden.

Laat je eigen ongemak het gesprek niet stoppen

Tijdens het gesprek wat ik voerde merkte ik dat laatste ook. Het ongemak vanuit de omgeving. (“Ik zou er maar over ophouden…”)

Het raakt immers altijd een persoonlijke en gevoelige snaar. Dus emoties die oplopen bij een gesprekspartner zijn dan heel gewoon.

‘Want iemand anders bepaald hoe ik mijn kinderen hoort op te voeden?’ (Namelijk de wetgever). Oei, ik snap dat dat weerstand op kan roepen.

Maar je kan ook onmacht van de ander ervaren. Die misschien geen idee heeft hoe hij of zij het anders aan zou kunnen pakken.

Dus het liefste wil je dan dat het gesprek zo snel mogelijk klaar is.

Ik ben dan wel een beetje eigenwijs en wil wel een goede afronding van zo’n gesprek. En voorkomen dat ik in een vervelende discussie terechtkom. Dus ga dan toch lekker door. Zo ook nu.

Luisteren en begrip tonen

Dat ik zelf kinderen hebt, helpt mijzelf enorm in dit soort gesprekken.

Dat is iets wat je helaas niet altijd voor het kiezen hebt, en denk ik ook niet noodzakelijk is.

Maar je inleven in de moeilijkheid van sommige opvoedingssituaties is wel key wat mij betreft.

Je kent die spitsmomenten wel, waarin je kind blijft jengelen of broertje of zusje irriteren. Je bent zelf aan het koken, of andere zaken in huis aan het doen, waardoor je wat er met je kinderen gebeurt, niet goed aandacht kan geven. Van kindermishandeling is bekend dat dit het meest tijdens de ‘spitsmomenten’ plaatsvindt.

Dus als er veel dingen tegelijk in huis gaande zijn. Uit school komen, werk afronden, huishoudelijke taken, net een telefoontje tussendoor van een opa of oma. Er hoeft dan soms maar iets kleins te gebeuren waardoor je van binnen begint te koken of snel ontploft.

Of het moment dat je kind thuiskomt en echt iets heel stouts heeft gedaan. De tuin van de buren omgeploegd heeft. De plank in de tuin die net onhandig lag verlegd waardoor een opa of oma ten val komt. Je hebt vast wel een voorbeeld in gedachten van jezelf of die je zelf als kind hebt meegemaakt.

Je kan er begrip voor opbrengen dat je niet altijd controle hebt over je gedrag

Als je je goed kan verplaatsen in het stressmoment en de ontploffing, dan weet je dat je eigen gedrag op zo’n moment heel moeilijk te sturen is.

Als je dat écht begrijpt, dan kan je je ook voorstellen dat je op zo’n moment als ouder je kind een pak rammel zou kunnen geven of heel boos reageert.

Je praat het gedrag in een gesprek met een ouder niet goed. Maar je kan wel begrip tonen voor de moeilijkheid van de situatie.

Erkenning daarvoor helpt om zonder oordeel het gesprek aan te gaan. Erkenning geef je terwijl je doorvraagt op de situatie waarin iemand zijn kind een corrigerende tik geeft.

Leg uit waarom ook een corrigerende tik schadelijk kan zijn

En dan krijg je de vraag: “Jij zegt dus dat ik mijn kind geen corrigerende tik meer mag geven?”. Aan zo’n vraag kan je herkennen dat iemand niet begrijpt waarom het zo belangrijk is dat deze wet ingevoerd is. Dat je een stukje psycho-educatie kan geven. En uitleg geven dat jij niet degene bent die dat heeft bepaald, maar de wetgever. En waarom dat is. Namelijk dat het geven van een corrigerende tik soms kan leiden tot ernstiger fysiek geweld. Dat het leidt tot angst bij kinderen. Dat dit ook uit onderzoek onomstotelijk vast is komen te staan.

Je kan uitleggen dat het natuurlijk voorkomt dat je kind in een gevaarlijke situatie komt en je hem of haar voor dat acute gevaar wil behoeden. Zoals een kind wat naar een glas hete thee grijpt. En dat je daarbij een tik geeft om het gevaar af te wenden.

Maar dat je een volgende keer zo’n situatie voorkomt als ouder door het glas verder op tafel te zetten. En ook duidelijk uit te leggen aan het kind waarom het gevaarlijk is. Maar daarbij ook uitlegt dat je het kind geen pijn had willen doen.

Dit zijn een paar voorbeelden ter illustratie.

Houd je mond en vang de reactie op

En dan wacht je op een reactie. En daar komt het stuk inleven en begrip hebben voor de lastigheid van sommige opvoedsituaties weer kijken. En voor jezelf even heel erg op je tong bijten.

Opvoedpatronen en spitsmomenten zijn vaak moeilijk aan te passen.Want je begrijpt dat het ingewikkeld en lastig is om het op een andere manier te gaan doen, dan dat je tot dusverre deed. En die pijn van ouders kan je voelen. En ook de eventuele schaamte die erbij komt kijken op het moment dat iemand zich er van bewust is dat hij iets doet wat niet mag.

Je vangt je gesprekspartner daarbij op. Door te steunen en begrip te tonen. Maar tegelijkertijd wel vast te houden aan de norm: slaan van kinderen, intentioneel pijn doen, mag niet.

Gevaar afwenden mag, maar wel als je er zelf ook van leert. Door volgende keren alerter te zijn en je zelf ook nagaat hoe je kunt voorkomen dat je die tik over de vingers geeft.

En heeft het dan zin gehad?

In het gesprek op de verjaardag volgde ik de bovenstaande stappen.

Erkennen en doorvragen
Geven van psycho-educatie
Stil zijn en reactie opvangen.

En ja het was een verhit gesprek. Maar door deze stappen te volgen bleven wij wel met elkaar in contact. En leidde het tot een mooi gesprek. En wie weet, ook tot een stukje inzicht. Want een ding is zeker: mijn gesprekspartner weet nu wel onomwonden wat de wet zegt. En weet nu ook wat de gevolgen kunnen zijn van een corrigerende tik. En het kan bijna niet anders dan dat bij een volgende situatie dit gesprek wel even omhoog zal komen.

Maand van de Meldcode: gesprek gevoerd en dan?

Als je een gesprek hebt gevoerd met een client over de zorgen, dan komt er misschien nog wel meer bij kijken. Dit is natuurlijk een heel duidelijk voorbeeld van een gesprek wat los stond van signalen. Maar wat je hopelijk wel een idee geeft hoe je dit aan zou kunnen pakken.

In een situatie waarbij je de eerdere stappen van de Meldcode hebt doorlopen ga je nu afwegen wat je vervolgstap kan zijn. En als dat stap 4 is ga je de veiligheid beoordelen. Daarover zal dan mijn volgende blog gaan. Tot die tijd kan je ook de eerdere blogs van de Maand van de Meldcode van andere jaren teruglezen via deze link

Deel deze blog met iemand die hem ook moet lezen

In 3 stappen succes als aandachtsfunctionaris

In dit webinar deel ik niet alleen 3 stappen hoe je aandachtsfunctionaris meer plezier uit je functie haalt en positief effect bij je collega’s teweeg brengt. Ik deel cadeaus uit aan de deelnemers.

Maar eerst de inhoud, wat kan je verwachten?

In dit webinar deel ik het stappenplan wat ervoor zorgt dat je meer overzicht krijgt over wat doet én hoe het veel minder hap snap gaat voelen.

Welke keuzes je kan maken om krachtig zichtbaar te worden
Van onbekend maakt onbemind naar een aandachtsfunctionaris waar je collega’s meer van willen weten.
Tips en tools om met impact te communiceren (zodat ze wél in actie gaan komen)

Deelname is gratis. Dus meld je aan om dit webinar te volgen.