3 manieren hoe je signalen van huiselijk geweld kan krijgen

Huiselijk geweld het is een van de meest verwoestende geweldsvormen die we kennen in ons land. Misschien wel dé meest verwoestende vorm. Dat degene die je het meest lief hebt, of denkt te hebben, jou bang maakt, dat gaat in je vezels van je zijn zitten.

Als je geen huiselijk geweld mee hebt gemaakt, dan is het heel lastig om daar een goede voorstelling van te maken. En dat is ook niet wat mensen die daarmee te maken hebben van je verwachten. Nee, zij willen dat het geweld stopt. Maar zitten vast en weten vaak niet hoe.

Omstanders van huiselijk geweld kunnen een verschil maken. Maar dat kan alleen als je de signalen die mensen afgeven oppikt en er naar gaat handelen op een manier die recht doet aan alle betrokkenen.

Omdat dat niet eenvoudig is, is er in 2013 de Meldcode Huiselijk Geweld en Kindermishandeling aan verschillende wetten toegevoegd. En vertelt het Besluit Meldcode Huiselijk Geweld en kindermishandeling welke stappen je als professional zou moeten zetten om tot actie te komen.

Maar het begint bij het moment dat je beseft dàt huiselijk geweld plaatsvindt in Nederland, op grote schaal. En dàt je een verschil kan maken.

De maand oktober is Maand van de Meldcode. Samen met mijn collega’s van TrainingAandachtsfunctionaris.nl besteden we de hele maand volop aandacht aan de Meldcode.

De Meldcode start met Signaleren

Als je signalen van huiselijk geweld opvangt, is het belangrijk dat je dit waarneemt. Maar dat is lang niet altijd eenvoudig. Want veel mensen doen er veel aan om het verborgen te houden. In deze blog laat ik je drie manieren zien hoe je signalen op kunt vangen. Aan de hand van een casus neem ik je mee.

Uiteraard kan je de volgende weken de volgende stappen van de Meldcode ook verwachten op mijn blog. Zodat je aan het eind van de maand alle stappen weer eens hebt doorlopen.

Het gaat niet goed met Mireille

Stel je voor, je bent druk aan het werk en hebt de dag vrijgepland om eindelijk eens alle administratie voor je werk weg te werken. En op dat moment belt Mireille je: “Het gaat echt niet goed met me. Ik ben vanmorgen zo uit mijn dak gegaan tegen de kinderen. Ik weet dat het niet goed is, maar ik kon me gewoon niet meer inhouden. Gisteravond heb ik zo’n ruzie gehad met Mark dat ik het gewoon even niet meer weet. Ik weet gewoon niet hoe hij thuis komt uit het werk.”

De vorige keer dat je Mireille sprak was je bij haar thuis. Voor een gesprek over de financiën. Mark heeft een tijd geen werk gehad en als gevolg daarvan zijn schulden ontstaan. Mireille maakte toen een rustige indruk op je. Wel zag je dat ze snel nog even een gebroken schilderij wegzette. “Die is van de muur gevallen toen de kinderen wild speelden.” vertelde ze je.

Het wordt haar wel veel. De financiën, er grotendeels alleen voor staan met de kinderen, en ook nog een ex van Mark die hem niet loslaat. “Het is niet makkelijk, maar we redden het wel.” Een opmerking waardoor ze laat merken dat ze het er verder niet over wil hebben.

Drie verschillende manieren om signalen waar te nemen

In de bovenstaande casus staan verschillende signalen. Een signaal is in feite een teken dat er iets aan de hand is of zou kunnen gebeuren. Het ingewikkelde aan het signaleren van huiselijk geweld is dat de signalen die afgegeven worden soms ook een andere oorzaak kunnen hebben. En dat kan ervoor zorgen dat professionals niet of te laat handelen.

Signalen worden door betrokkenen van huiselijk geweld op verschillende manieren afgegeven. Maar zijn pas van waarde als ze door een professional worden waargenomen en je er ook iets mee doet.

Je kunt signalen bijvoorbeeld op de volgende manieren waarnemen:

Een actieve onthulling: Iemand neemt je in vertrouwen over de situatie.
Een onbewuste onthulling: Iemand laat iets vallen of je merkt door iets wat inconsistent is dat er mogelijk meer aan de hand is.
Signalen in de omgeving of context van de client.

Mireille vertelt dat ze uit haar dak is gegaan

Daarmee geeft ze een actieve onthulling. Je wordt in vertrouwen genomen. Het is echter nog geen heel expliciete onthulling, en dit vraagt dus, vanuit je signalering iets van jou. Doorvragen. Zodat je helder krijgt wat ‘uit je dak gaan’ nu precies is. Ook geeft ze een signaal af dat ze bang is voor hoe haar partner thuiskomt. Dit is een impliciete hulpvraag.

In deze casus zie je daarnaast ook een onbewuste onthulling. Het vraagt veel wat er gebeurd in huis. Iets wat ze eigenlijk direct daarna wat probeert te verzachten. Misschien voor zichzelf, misschien ook voor jou. Het is in ieder geval geen bewuste onthulling, maar wel een signaal.

Tenslotte zijn er in deze casus ook signalen in de omgeving of context van de cliënt.

Er is een schilderij van de muur gevallen. En Mireille vertelt dat ze er grotendeels alleen voor staat met de kinderen. Dit zijn contextsignalen.

Signalen zijn iets anders dan risicofactoren

Er zijn in deze casus ook risicofactoren aanwezig. Zoals de werkeloosheid van Mark en schulden. Dit zijn geen signalen van huiselijk geweld of kindermishandeling. Risicofactoren kunnen echter wel een verhoogd risico op het ontstaan van huiselijk geweld geven.

Signalen zijn wat ze zijn: signalen

Signalen zijn lang niet altijd duidelijk. En signalen kunnen ook heel goed ontstaan vanuit andere redenen. De Meldcode Huiselijk Geweld en kindermishandeling doorlopen zorgt er echter wel voor dat je niet prematuur de mogelijkheid dat er wel sprake is van huiselijk geweld en kindermishandeling uitsluit.

Dat je ervoor zorgt dat je helder krijgt wat er aan de hand is. En professionele afwegingen kan gaan maken.

Als je signaleert dan is je vervolgstap meestal het vragen van advies daarover. Daarover gaat mijn volgende blog.

Stap 1 van de Maand van de Meldcode

Dit is stap 1 van de Meldcode. Hierna volgen nog 4 stappen van de Meldcode in elk een nieuwe blog. Volg mee over de Maand van de Meldcode via de LinkedIn Pagina van Trainers Aandachtsfunctionarissen.

Ontdek welke activiteiten we deze maand organiseren. En ben je aandachtfsunctionaris of wil je dit worden? Meld je dan aan voor een van onze activiteiten. Ook die worden vermeld op onze LinkedIn Pagina

Deel deze blog met iemand die hem ook moet lezen

Lees verder in mijn blogs

In 3 stappen succes als aandachtsfunctionaris

In dit webinar deel ik niet alleen 3 stappen hoe je aandachtsfunctionaris meer plezier uit je functie haalt en positief effect bij je collega’s teweeg brengt. Ik deel cadeaus uit aan de deelnemers.

Maar eerst de inhoud, wat kan je verwachten?

In dit webinar deel ik het stappenplan wat ervoor zorgt dat je meer overzicht krijgt over wat doet én hoe het veel minder hap snap gaat voelen.

Welke keuzes je kan maken om krachtig zichtbaar te worden
Van onbekend maakt onbemind naar een aandachtsfunctionaris waar je collega’s meer van willen weten.
Tips en tools om met impact te communiceren (zodat ze wél in actie gaan komen)

Deelname is gratis. Dus meld je aan om dit webinar te volgen.