Vandaag zijn we alweer bij de laatste stap van de Meldcode huiselijk geweld aangekomen. Als het goed is heb je nu min of meer duidelijk of er sprake is van huiselijk geweld en komt het er op aan of er hulp nodig is en voorhanden is.
Het kan heel goed zijn dat je eerst een aantal keer de voorgaande stappen doorlopen hebt voordat je bij deze stap terecht komt. Dus kijk er ook niet gek van op als je langere tijd met vermoedens of zorgen rondloopt die je vaker bespreekt met jouw medewerker, voordat je na gaat denken over het organiseren van hulp.
Soms is het nodig dat er andere gesprekken gevoerd gaan worden en heeft de medewerker daar ook behoefte aan. Maar is het niet handig of wenselijk dat je dat vanuit jouw positie doet. Dan is het goed om jouw zorgen over te kunnen dragen in samenspraak met jouw medewerker. Hulpverlening inschakelen. Of via een vertrouwenspersoon of ARBO-medewerker kijken of dit in gang gezet kan worden.
Bij huiselijk geweld situaties vind ik het zelf altijd wel aan te bevelen dat hulp ingezet wordt als iemand daarvoor open staat. En dat er ook deskundige hulp ingezet wordt. Want helaas is het nog lang niet altijd zo dat alle hulpverleningsinstanties in staat zijn mensen in huiselijk geweld situaties te begeleiden en is ook ons zorgstelsel daar niet op toegerust.
Vaak is hulp regelen via de huisart, of bijvoorbeeld via een sociaal wijkteam heel goed mogelijk. Belangrijk is dat jouw medewerker zo veel mogelijk daarin de eigen regie houdt. Het is al heel bijzonder dat je bij deze stap bent uitgekomen. Wees je er van bewust dat juist dan dus de vertrouwelijkheid dusdanig is dat het van belang is dat het slachtoffer zelf de regie houdt. En zelf beslist wat het vervolg is en dat jij daarbij niet loslaat en blijft steunen.
Als de stap naar hulpverlening te groot is, dan kan je er ook aan denken om iemand te verwijzen naar lotgenotencontact. Hoewel er verschillende ervaringen zijn met dit soort instanties, kunnen zij ook echt een verschil maken. Het grote voordeel van lotgenoten contact is dat er soms aan een half woord genoeg is om te ervaren dat je niet alleen staat, en dat heeft weer als grote voordeel dat er veel schaamte en schuldgevoelens verminderd kunnen worden. Daardoor is de stap naar hulp al snel een stuk kleiner.
Ook bestaat de optie om Veilig Thuis als expert in te schakelen. Dat kan samen met jouw medewerker, je kunt samen bellen bijvoorbeeld. Dan kan je ook anoniem blijven als het om een advies vraag gaat.
Helaas is soms de situatie dusdanig ernstig dat het niet meer moreel verantwoord is om de medewerker te zien doorgaan in een situatie die ernstig beschadigend is. In dat soort situaties heb je als burger het recht om bij Veilig Thuis te melden. Ook al geeft iemand geen toestemming (medeweten is wel erg belangrijk!).
Als je een beetje in de AVG thuis bent dan zou je kunnen denken aan situaties van vitaal belang. Echt ernstige situaties.
Bijvoorbeeld als jouw medewerker op het werk ook bedreigd wordt met de dood of toebrengen van letsel door zijn/haar (ex)partner.
Of als er sprake is van fysiek letsel als blauwe plekken of andere verwondingen.
Of als je merkt dat jouw medewerker dit soort gedrag richting de partner vertoont.
Wat je moet weten over het werk van Veilig Thuis
Veilig Thuis is geen hulpverleningsinstantie maar een onderzoeksinstantie. Zij onderzoeken bijvoorbeeld of er inderdaad sprake is van huiselijk geweld of kindermishandeling. Of als dat al duidelijk is, wat er nodig is om ervoor te zorgen dat het weer veilig wordt in het gezin. Bijvoorbeeld door het stellen van voorwaarden over de omgang met elkaar.
Veilig Thuis schakelt hulpverlening in, als die er nog niet zijn, of probeert andere instanties erbij te halen als dat nodig is voor de veiligheid binnen een gezin.
Veilig Thuis is expertisecentrum voor alle vormen van huiselijk geweld of kindermishandeling. Dus ook bijvoorbeeld kennis over overbelaste mantelzorg, kindermisbruik of eergerelateerd geweld als over specifieke vormen van geweld.
Veilig Thuis heeft zwaarwegende bevoegdheden. Als het gaat om de privacy of AVG heeft Veilig Thuis de wettelijke taak om gegevens vast te leggen bij een melding, is toestemming voor vastlegging niet noodzakelijk, maar wel informatieplicht over de gegevens die zijn vastgelegd over de gemelde personen aan de gemelde personen.
Dat betekent dus dat de informatie die jij deelt met Veilig Thuis bij een melding (dus niet bij een adviesvraag, dan blijft jouw medewerker immers anoniem), gedeeld wordt met jouw medewerker en de andere gezinsleden. Het is dus belangrijk dat jouw medewerker vooraf weet dat je gaat melden bij Veilig Thuis. Tenzij Veilig Thuis nadrukkelijk aangeeft dat dit in het kader van de veiligheid niet kan.
Ook is het belangrijk om te weten dat Veilig Thuis wel anonieme meldingen aan kan nemen waarbij je als melder anoniem blijft. Maar dat dit voor jouw medewerker erg veel onrust kan veroorzaken, want wie heeft er ‘geroddeld’. En als je dus in vertrouwen vertelt is wat er speelt, weet de medewerker dat de informatie bij jou vandaan komt. Veilig Thuis zal dan dus de informatie die jij geeft moeten versimpelen zodat niet duidelijk is dat de informatie bij jou vandaan komt. Gevolg is dat de zorgen niet open besproken kunnen worden en veel meer waarschijnlijk verborgen blijft, dan wanneer je open meldt.
Mijn advies aan jou: handel zorgvuldig en bewaar zoveel mogelijk rust. Stem zo lang het kan anoniem af met Veilig Thuis als jij je ernstig zorgen maakt. Bespreek de door jou ondernomen stappen met jouw medewerker zodat deze weet waar hij of zij aan toe is.
Maar blijf stappen zetten, want dit kan echt betekenen dat huiselijk geweld en kindermishandeling binnen het gezin een halt toegeroepen kan worden!
Huiselijk geweld stopt sneller als mensen er in vertrouwen over kunnen spreken
Stap 5 is de laatste stap van de Meldcode. Wat ik je tenslotte nog mee wil geven is het volgende. Huiselijk geweld is een probleem dat gedijt bij geheimhouding en taboe. Het gaat lang door omdat het ontzettend ingewikkeld is voor mensen om te onthullen of te vertellen over de situatie waarin zij zitten. Wat bekend is, is dat de kans dat geweld stopt enorm toeneemt op het moment dat mensen beginnen te spreken over hun situatie.
Natuurlijk is de kans best groot dat niemand jou ooit vertelt als werkgever of collega dat jouw zorgen terecht zijn. Maar elke keer dat iemand merkt dat hij of zij de moeite waard is, draagt bij aan het groeien van vertrouwen in een geweldloze toekomst. Dus ook daar kan jij aan bijdragen door je voor het bespreekbaar maken en doorbreken van het taboe in te zetten. En daar wil ik je graag bij helpen!
Als je nu mijn Hand-Out: Herkennen en bespreekbaar maken van huiselijk geweld aanvraagt, dan ontvang je van mij in de komende weken het gratis E-Book Maand van de Meldcode. Met de blogs uit de Maand van de Meldcode op een rijtje. Tips en tools die jij in kan zetten in je werk. Gewoon omdat ik het enorm belangrijk vind dat meer mensen zich er van bewust zijn dat je dus echt wat kunt doen! Help jij mee om huiselijk geweld te stoppen?